Campagne verhaal

Help mee aan de restauratie van voormalig hoofdkantoor Gist-Brocades het ‘Groote Kantoor’

Met uw steun blazen wij de het Groote Kantoor nieuw leven in!

Investeer mee in het herstel van dit imposant erfgoed in Delft.

Met ruim 3400 ruitjes gemaakt van kathedraalglas is de glazen koepel een indrukwekkend onderdeel van het ‘Groote Kantoor’. Maar vanwege de leeftijd en het geringe onderhoud in de afgelopen 25 jaar, verkeert onder andere deze monumentale glazen koepel in zeer slechte staat. Maar ook het rijk geornamenteerde smeedijzeren hekwerk aan de buitenzijde van het gebouw valt dankzij de tand des tijds bijna uit elkaar. Wij als BOEi en Vrienden van BOEi zetten ons in om verdere verval tegen te gaan. We organiseren een giftenactie om het Groote Kantoor te restaureren en in ere te herstellen en hiermee de droom van oprichter Van Marken voort te zetten. En u kunt hieraan bijdragen. Investeer mee in de rijkdom van Delft en blaas samen met ons het Groote Kantoor nieuw leven in!

 Industriële parel

Het ‘Groote Kantoor’, voormalig kantoor van DSM, is in 1907 gebouwd als kantoor voor de Koninklijke Nederlandse Gist- en Spiritusfabriek en Koninklijke Gist-Brocades. Meer dan honderd jaar speelden zij een centrale rol als broedplaats voor expertise en innovatie op het gebied van fermentatie en biotechnologie in Nederland. Het gebouw is ontworpen door K. Muller en B. Schelling. Als bouwstijl kozen zij voor de Um-1800 stijl. Deze stijl maakt gebruik van traditionele elementen als natuursteen, erkertjes en ornamenten in combinatie met moderne constructiemethode. Het middendeel van de voorgevel doet denken aan een historische stadspoort, door de torentjes en de ronde entree. Het gebouw is een Rijksmonument. In de centrale hal van het ‘Groote Kantoor’ bevindt zich de monumentale koepel.

Glazen koepel

De koepel bestaat uit ruim 3400 ruitjes aangebracht in stalen frames. De ruitjes zijn gemaakt van kathedraalglas in verschillende kleuren en vormen. De randen van de koepel zijn opgebouwd uit een strak systeem. Het middengedeelte heeft een meer willekeurige indeling gekregen.

Helaas door de leeftijd, het geringe onderhoud in de afgelopen 25 jaar en het corroderen van de frames waar het glas zich in bevindt, is de koepel in zeer slechte staat. Ruitjes vallen uit de frames doordat de stopverf los komt. De koepel is daarnaast in zijn geheel verontreinigd met asbest. Dat maakt de restauratie alleen nog maar extra ingewikkeld en kostbaar. Om de allure van het gebouw te behouden voor de toekomst is de restauratie van dit bijzondere dak een vereiste.

Verleden en toekomst van het ‘Groote Kantoor’

Zoals het BOEi betaamt is het verleden van het ‘Groote Kantoor’ van invloed op de toekomst. De Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek is in 1869 in Delft opgericht als naamloze vennootschap. Grondlegger is de aan de Polytechnische School te Delft (nu TU Delft) eerste afgestudeerde technoloog Jacques van Marken samen met zijn vrouw Agneta Matthes. Het bedrijf vervaardigde, zoals de naam al aangeeft, gist (gebruikt in de broodbakkerijen) en brandspiritus.

Verleden

De Grondlegger Van Marken heeft veel belangrijke stappen gezet in het verbeteren van de arbeidsvoorwaarden van fabriekswerkers. Als verlicht ondernemer streefde hij naar een sociaal ondernemerschap: “De fabriek voor allen, allen voor de fabriek!”. Dat betekende onder meer concreet: een winstaandeel voor de arbeiders, een pensioenfonds en een medezeggenschapsorgaan met de naam ‘De Kern’, het eerste in zijn soort in Nederland (1878). Ook het personeelsorgaan onder de titel ‘De Fabrieksbode’ is het eerste bedrijfstijdschrift dat in Nederland werd uitgegeven. Daarnaast gingen de Van Markens via een aparte stichting over tot het bouwen van een aparte woonwijk voor henzelf en hun ‘mede’ arbeiders, het naar mevrouw Van Marken genoemde Agnetapark, gelegen op het fabrieksterrein.

Van Marken was goed in het verbinden en inzichtelijk maken van de verschillende fabrieksprocessen. Hij zorgde ervoor dat restproducten in het proces van een andere fabriek gebruikt konden worden, om zo tot nieuwe volwaardige producten te komen. In de periode 1920 tot 1930 werden 27 nieuwe fabrieken in Delft opgetrokken. Van Marken stierf vlak voor de opening van het ‘Groote Kantoor’.

Toekomst

Het visionaire gedachtegoed van Van Marken zal bij de restauratie en herbestemming van het ‘Groote Kantoor’ aandacht krijgen. Hierbij wordt gewerkt met vier kernkwaliteiten:

• Pionieren met een sociale insteek;
• Pionieren met een pragmatische insteek;
• Pionieren met grote maatschappelijke vraagstukken;
• ‘Groote Kantoor’: uiterlijke eenvoud, innerlijke rijkdom.

Het vernieuwde ‘Groote Kantoor’ wordt een werkomgeving met comfortabele en hoogwaardige kantoorruimtes. Deze zullen in gebruik worden genomen door innovatieve bedrijven rondom biotech. Ook start-ups rondom dit thema zullen een plek krijgen in het ‘Groote Kantoor’.

De wens is dat de centrale hal met glazen koepel zal dienen als ontvangst- en expositieruimte waarbij het verhaal van de Van Markens een centrale plek krijgen in “hun” Groote Kantoor.

Investeer mee in de rijkdom van Delft

BOEi kampt voor de restauratie met een tekort van minstens 1 miljoen euro. Wij geloven dat we een gedeelte van dit bedrag samen met overheid, gemeente, fondsen, ondernemers én u bijeen kunnen krijgen. Investeert u mee om nieuw leven in het Groote Kantoor te blazen? Samen maken we het verschil en geven we oude gebouwen een nieuwe toekomst.

Meer weten over het project, kijk dan op de projectpagina van BOEi.

Stichting Vrienden van BOEi heeft eerder een publicatie over Van Marken gesponsord, lees er hier meer over.